Η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου στην Άνδρο
Η Μονή Αγίου Νικολάου εν Βουνενοίς βρίσκεται στην πλαγιά ενός βουνού βόρεια της Χώρας, σε απόσταση 5 χιλιόμετρα από το χωριό Αποίκια, στην περιοχή “Ώρες”. Η περιοχή οφείλει την ονομασία της στο ότι ανέβαιναν οι προύχοντες και οι ναυτικοί του νησιού, για να ακούσουν την ακολουθία των Μεγάλων και Βασιλικών Ωρών. Η Μονή χτίστηκε το 1540 και το 1760 πραγματοποιήθηκαν επισκευαστικές παρεμβάσεις. Λόγο της απομακρυσμένης τοποθεσίας της η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου, υπήρξε παράρτημα της Φιλικής Εταιρίας των Κυκλάδων. Εντός της λειτουργούσε τυπογραφείο, βιβλιοδετείο και κρυφό σχολείο.
Η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου είναι περιτοιχισμένη και αποτελείται από ένα σύνολο καλά συντηρημένων κτιρίων άριστης αρχιτεκτονικής. Αριθμεί περισσότερα από 40 παρεκκλήσια σε όλο το νησί της Άνδρου, από τα οποία 20 βρίσκονται εντός των υψηλών τοιχών της. Μοναδικό στο είδος του είναι το Ιερό Εικονοστάσιο της Μονή Αγίου Νικολάου ενώ η Αγία Τράπεζα αναβλύζει αγίασμα το οποίο αγιάζει τους πιστούς μέχρι σήμερα.
Η Μονή εορτάζει στίς 9 Μαΐου, στις 6 Δεκεμβρίου και στις 20 Ιουλίου.
Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου, ένα σημαντικό κειμηλιοφυλάκιο
Η Μονή Αγίου Νικολάου στεγάζει πολλά ανεκτίμητης θρησκευτικής αξίας κειμήλια και ιερά λείψανα. Στην μονή φυλάσσεται από τον 16ο αιώνα, η ιερή εικόνα της Παναγία της Μυροβλύτισσας κατόπιν μεταφοράς της από τον ναό της Παναγίας των Βλαχερνών στην Κωνσταντινούπολη. Κτήμα της είναι επίσης η αργυροκέντητη εικόνα του Αγίου Νικολάου. Η εικόνα είναι φιλοτεχνημένη από τη μοναχή Λεοντία η οποία χρησιμοποίησε ως υλικά πολύτιμους λίθους και αντί για νήμα τρίχες από τα μαλλιά της.
Στην μονή φυλάσσονται επίσης τα ιερά λείψανα του Αγίου Νικολάου του Ιεράρχου προστάτη και εφόρου της Ιεράς Μονής. Το κειμηλιοφυλάκειο της φυλάσσει επίσης την Τιμία Κάρα του Αγίου Νικολάου του Νέου, την γνάθο του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, την χείρα της Αγίας Μακρίνης αδελφής του Μ. Βασιλείου, τμήμα της κάρας του Αγίου Ιωσήφ του Αριμαθαίας, κηδευτού του Χριστού, το μηρό τού Αγίου Μεγαλομάρτυρα Ιακώβου τού Πέρσου και πλήθος άλλων τιμίων λειψάνων.